منطق
دوه شاګردان خپل استاد ته ورغلل، پوښتنه يې وکړه چې منطق ورته تعريف کړي.
استاد په فکر کې شو، په خبرو يې پيل وکړ؛
- غوږ ونيسئ، زه يو مثال درکوم.
که ما ته دوه کسان راشي، يو خورا پاک سوتره او بل خيرن او بويناک وي او زه ورته وايم چې حمام وکړئ؛ نو اوس څه فکر کوئ چې کوم يو به حمام وکړي؟
دواړو شاګردانو په يوه غږ وويل؛ مالومه خبره ده، حتماً هغه خيرن ځي حمام کوي!
استاد وويل؛ نه، فکر کوم هغه پاک به حمام ته لاړ شي، ځکه هغه پاک په حمامکولو عادت دی، خيرن او بوين د حمام په قدر نه پوهېږي. ښه اوس وواياست کوم يو به ولامبي؟
دا ځل شاګردان وايي؛ پاک، پاک به حمام وکړي!
استاد وويل؛ نه، فکر کوم چې مردارخور او بويناک به لامبي، ځکه چې حمام ته اړ دی.
او بيا يې پوښتنه وکړه؛ ښه وواياست چې کوم يو به حمام ته لاړ شي؟
شاګردانو وويل؛ نه پاک نه خيرن!
استاد زياته کړه؛ مګر دغسې هم نه ده، دواړه يې کوي، ځکه د يوه عادت او د بل اړتيا ده چې ولمبېږي، اوس مو څه خيال دی څوک به ځان پرېمنځي؟
دا ځل شاګردانو په ډېر جوش وويل؛ دواړه، دواړه!
استاد ژر په خبرو پيل وکړ؛ نه، يو به يې هم و نه کړي، ځکه د پاک ورته ضرورت نه دی او د خيرن عادت نه دی!
شاګردانو په اعتراض وويل؛ هو همداسې خو ده، مګر څنګه سم تشخيص وکړو؟ هر ځل چې يو څه واياست، خبره مو سمه را خېژي!
استاد په ډاډ ځواب پيل کړ؛
- ډېر ښه! ستاسې پام شو، منطق همدا شی دی، د هر چا له ليدلوري توپير مومي. کوښښ وکړئ چې د ليدلوري ډول مو متنوع کړئ، تاسې چې کومې ټاکلې فرضيې لرئ، هغه هم بدلېدای شي.
0 دیدگاه